2 ปีแห่งการต้องขัง ของ “วุฒิ” ในคดี ม.112 ไม่ว่าจะผ่านไปกี่นาที การไร้อิสรภาพก็เป็นเรื่องยาวนาน

วันที่ 27 มี.ค. 2568 เป็นวันครบรอบ 2 ปีแห่งการถูกคุมขังของ “วุฒิ” ชายวัย 49 ปี ผู้ถูกตัดอิสรภาพด้วยโทษจำคุก 18 ปี ด้วยข้อกล่าวหาจากเพียงการโพสต์ข้อความบนโลกออนไลน์ เขาคือตัวแทนของผู้คนธรรมดาที่ชีวิตพลิกผันในชั่วข้ามคืน

ชีวิตก่อนการต้องขัง จากพื้นเพที่จังหวัดเพชรบูรณ์ วุฒิเข้ามาทำงานในเมืองหลวง เคยเป็นช่างเชื่อมในโรงงาน ก่อนมารับงานช่างเชื่อมอิสระ และสุดท้ายทำงานเป็นยามรักษาความปลอดภัย ความฝันของวุฒิไม่ได้สูงส่งนัก เขาเพียงอยากเห็นสังคมที่ ‘คนเท่ากัน’ อยากเห็นประชาธิปไตยที่แท้จริง เขาออกไปชุมนุมกับคนเสื้อแดง ไม่ได้หวังอะไรนอกจากเห็นการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น

แต่แล้ววันหนึ่ง เพียงเพราะการแสดงออกทางความคิดบนโลกออนไลน์ ชีวิตของเขาก็พลิกผัน หลังถูกออกหมายเรียกคดี 112 ให้เข้ารับทราบข้อกล่าวหาที่ สน.นิมิตรใหม่ โดยพบว่ามีประชาชนอีกรายหนึ่งเป็นผู้ไปกล่าวหาไว้

ต่อมาในวันที่ 27 มี.ค. 2566 หลังพนักงานอัยการได้ยื่นฟ้องคดีนี้ต่อศาลอาญามีนบุรี กล่าวหาเขาจากการโพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊ก 12 ข้อความ โดยขณะนั้นวุฒิได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และยื่นขอประกันตัวด้วยหลักทรัพย์ 150,000 บาท แต่ศาลกลับมีคำสั่งไม่อนุญาตให้ประกันตัวระหว่างพิจารณาคดี

วุฒิถูกนำตัวไปคุมขังที่เรือนจำพิเศษมีนบุรีตั้งแต่วันนั้น ชีวิตของเขาเริ่มเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง เขากลายเป็นผู้ต้องขังคดีการเมือง ในห้วงเวลาแห่งความมืดมิด วุฒิต้องสู้กับความกลัว ความหวาดระแวง ทั้งจากเพื่อนนักโทษที่คุกคาม ทั้งจากระบบที่กดทับ เขาต้องจ่าย ‘ค่าคุ้มครอง’ ด้วยกาแฟซอง เพื่อให้ได้มาซึ่งความปลอดภัยอันเปราะบางในช่วงแรก เขาเป็นเพียงผู้ต้องขังคนเดียวในคดีแสดงออกทางการเมืองในที่แห่งนั้น และวุฒิถูกขังมานาน โดยไม่ได้รับสิทธิประกันตัวเรื่อยมา

ในช่วงการสืบพยานระหว่างวันที่ 22 – 24 พ.ย. 2566 เป็นจุดเริ่มต้นของเส้นทางอันคดเคี้ยวแห่งความยุติธรรม การต่อสู้เริ่มแรก วุฒิและทนายความเริ่มต้นด้วยการปฏิเสธข้อกล่าวหาทั้งหมด จนถึงจุดเปลี่ยนครั้งแรกศาลแนะนำทางเลือกที่น่าสนใจ หากวุฒิยอมรับสารภาพ ศาลจะใช้ดุลยพินิจลงโทษในระดับเบา หลังปรึกษาหารือ วุฒิตัดสินใจเปลี่ยนคำให้การเป็นรับสารภาพ

การพลิกคำให้การ นำมาสู่การนัดฟังคำพิพากษาในวันที่ 21 ธ.ค. 2566 แต่แล้ววันดังกล่าวผู้พิพากษาแจ้งว่าคดีนี้ไม่สามารถลงโทษสถานเบาได้ เนื่องจากเกี่ยวข้องกับระบอบการปกครอง แม้วุฒิจะพยายามถอนคำให้การรับสารภาพ กลับไปเป็นปฏิเสธ แต่ศาลไม่อนุญาต ก่อนนัดฟังคำพิพากษาในวันที่ 14 ก.พ. 2567

ท้ายที่สุด ศาลมีคำพิพากษาให้วุฒิมีความผิดตามมาตรา 112 จำคุกกระทงละ 3 ปี รวมจำคุก 36 ปี แต่เนื่องจากรับสารภาพและมีเหตุบรรเทาโทษ จึงลดเหลือ 12 ปี 72 เดือน หรือประมาณ 18 ปี หลังจากวันนั้นเขาถูกย้ายไปยังเรือนจำกลางคลองเปรม และตัดสินใจไม่อุทธรณ์คดีต่ออีก

สำหรับวุฒิก่อนหน้าใช้ชีวิตเรียบง่ายเคียงคู่กับภรรยา “แวว” ทำงานรับจ้างรายวัน อาศัยอยู่ห้องเช่าที่โรงงานย่าน จังหวัดปทุมธานี ไม่เคยคิดว่าวันหนึ่งชีวิตจะต้องเข้าไปอยู่ในเรือนจำ การขาดหายไปของวุฒิ ทำให้ แวว ต้องต่อสู้กับชีวิตเพียงลำพัง รายได้ของครอบครัวหายไปเกือบครึ่ง

เธอต้องกู้ยืมเงินเพื่อส่งของใช้และค่าคุ้มครองให้สามี สุดท้ายต้องจำใจกลับไปอยู่ต่างจังหวัด ทิ้งห้องเช่าที่เคยอยู่ร่วมกันมา การถูกคุมขังไม่เพียงแต่กักกายหากยังเป็นการทดสอบจิตวิญญาณอย่างแท้จริง

ยิ่งกับเส้นทางชีวิตของวุฒิในช่วงเดือนกรกฎาคม 2567 จนถึงช่วงเวลานี้ สำหรับวุฒิถือเป็นช่วงแห่งความหวัง ความอดทน และการเยียวยาตนเอง

จุดเปลี่ยนสำคัญเกิดขึ้นเมื่อวุฒิเข้าอบรมพัชรธรรม รุ่นที่ 6 โครงการที่มุ่งฟื้นฟูจิตวิญญาณของผู้ต้องขัง เขาเริ่มเรียนรู้ศิลปะแห่งการสวดมนต์ นั่งสมาธิ และเดินจงกรม ทีละก้าวอย่างมีสติ พลังแห่งการทำสมาธิค่อย ๆ ละลายความวุ่นวายในจิตใจ ในวันหนึ่ง เขาเล่ากับทนายความที่เข้าเยี่ยมด้วยรอยยิ้มเบา ๆ ว่า “ตอนนี้รู้สึกมีสมาธิมากขึ้น นิ่งขึ้นเยอะ”

แต่แล้วความท้าทายอีกประการหนึ่งคือการตรวจพบไวรัสตับอักเสบซี วุฒิได้รับแจ้งว่ามีเม็ดเลือดติดเชื้อสามแสนเจ็ดหมื่นสี่พันเม็ด แต่เขากลับคงความเรียบเฉย เขากล่าวอย่างสงบว่า “ไม่กังวล เพราะยังไม่เห็นอาการ และไม่เคยเสพยาเสพติด”

นอกจากอาการไวรัสตับอักเสบซีโรครุมเร้าภายในที่อาจจะไม่ส่งความกังวลกับวุฒิมากนัก แต่กับอาการต้อกระจกข้างขวา หลังจากทำเรื่องติดต่อขอรักษาไปเป็นระยะนาน และอาการส่งผลอย่างมากกับการมองเห็น จนที่สุดวุฒิจึงได้รับการรักษาอย่างจริงจัง โดยเข้ารับการผ่าตัดที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์ในวันที่ 25 มี.ค. 2568 ที่ยังต้องติดตามรอดูอาการอย่างใกล้ชิดหลังจากผ่าตัดและฟื้นตัวท่ามกลางความห่วงใยจากครอบครัวและคนรอบข้าง

สองปีแห่งการต้องขังอาจเป็นเพียงช่วงเวลาสั้น ๆ แต่มันช่างยาวนานสำหรับวุฒิและแวว และหนทางข้างหน้าจากโทษเต็มที่เหลืออยู่อีกราว 16 ปี ในความมืดมิดของเรือนจำ วุฒิยังคงหวัง คอย และรอคำว่า ‘อิสระ’ ที่จะมาถึงในสักวันหนึ่ง

อ่านเนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

1 ปีที่ถูกขังในเรือนจำ ‘วุฒิ’ จาก รปภ. สู่ผู้ถูกจองจำคดี ม.112 และผู้ถูกขังระหว่างสู้คดีนานที่สุดในรอบ 2 ปี

น้ำตาคนคุก อ่านบทกลอน สัมผัสชีวิต 18 ปีคนคุกของ “วุฒิ” “แม้จะมองออกไปสุดสายตา เห็นเพียงฟ้าหลุดพ้นสันกำแพง”