ศาลยึดเจตนารมณ์ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน ยกฟ้องคาร์ม็อบโคราช 15 สิงหา อีกคดี ชี้ไม่เสี่ยงแพร่โรคในวงกว้าง - จำเลยไม่ได้จัดชุมนุม

4 ก.ค. 2565 วัฒนะชัย สืบศิริบุษย์, จักรวุธ ไตรวัลลภ, นะโม สุขปราณี และภัทรกาญจน์ ทองแดง เดินทางไปที่ศาลแขวงนครราชสีมา เพื่อฟังคำพิพากษาในคดีที่ตกเป็นจำเลย ฐานฝ่าฝืนข้อกำหนดที่ออกตามความในมาตรา 9 ของ พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ, พ.ร.บ.โรคติดต่อฯ มาตรา 34 และคำสั่งจังหวัดนครราชสีมา จากกิจกรรมคาร์ม็อบโคราช เมื่อวันที่ 15 ส.ค. 2564 โดยในนัดสืบพยาน เมื่อเดือนเมษายน 2565 วัฒนะชัย, จักรวุธ และนะโม ตัดสินใจให้การรับสารภาพ เหลือเพียงภัทรกาญจน์ที่สู้คดีต่อ

ศรีรัฐ สุวรรณพฤกษ์ ผู้พิพากษาเจ้าของสำนวนคดี อ่านคำพิพากษายกฟ้องภัทรกาญจน์ ส่วนจำเลยทั้งสามที่ให้การรับสารภาพ ศาลลงโทษปรับคนละ 10,000 บาท ก่อนลดโทษให้กึ่งหนึ่งคงปรับคนละ 5,000 บาท

ข้อกำหนดตาม พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ไม่มีบทนิยาม ‘ผู้จัดชุมนุม’

คำพิพากษามีเนื้อหาว่า สำหรับความผิดฐานร่วมกันจัดกิจกรรมซึ่งมีการรวมกลุ่มของบุคคลจำนวนมากกว่า 5 คนโดยไม่ได้รับอนุญาตนั้น เมื่อจำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 ให้การรับสารภาพ ข้อเท็จจริงจึงรับฟังได้ว่า จำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 กระทำความผิดฐานดังกล่าวตามฟ้อง

ส่วนจำเลยที่ 4 นั้น โจทก์มีธงชัย แสงประทุม ผู้สังเกตการณ์ชุมนุม และ พ.ต.ท.ไพฑูรย์ อ่อนคำ เป็นประจักษ์พยานเบิกความทำนองเดียวกันว่า เมื่อวันที่ 15 ส.ค. 2564 มีกลุ่มบุคคลมารวมตัวกันทำกิจกรรมทางการเมืองคาร์ม็อบบริเวณอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี ก่อนเคลื่อนขบวนไปตามถนนสายต่างๆ โดยจำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 เป็นผู้ขึ้นบนรถติดตั้งเครื่องขยายเสียงและกล่าวปราศรัยแก่กลุ่มบุคคล ส่วนจำเลยที่ 4 ถือป้ายแสดงข้อความวิจารณ์การทำงานของรัฐบาล

โจทก์ยังมี นพ.ชาญชัย บุญอยู่ รองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมาและคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัดนครราชสีมา เบิกความว่า ช่วงเดือนสิงหาคม 2564 จังหวัดนครราชสีมาถูกจัดให้เป็นจังหวัดที่มีการควบคุมสูงสุดและเข้มงวด หากบุคคลใดต้องการจัดกิจกรรมเกินกว่า 5 คน ต้องได้รับอนุญาตจากคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัด แต่ไม่ปรากฏว่าจำเลยทั้งสี่ยื่นขออนุญาตจัดกิจกรรมชุมนุม

ศาลเห็นว่า ข้อกำหนดตาม พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ และคำสั่งจังหวัดนครราชสีมาที่ 7916/2564 ไม่ได้กำหนดบทนิยามสำหรับการเป็นผู้จัดชุมนุมไว้โดยเฉพาะ ทั้งในขณะเกิดเหตุเป็นช่วงที่มีการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน ซึ่งมาตรา 3(6) แห่ง พ.ร.บ.การชุมนุมสาธารณะฯ บัญญัติไม่ให้นำ พ.ร.บ.การชุมนุมสาธารณะฯ มาใช้บังคับ ดังนั้น บทนิยามคำว่า “ผู้จัดการชุมนุม” ตามมาตรา 4 ของ พ.ร.บ.การชุมนุมสาธารณะฯ จึงไม่อาจนำมาปรับใช้กับคดีนี้ได้

ไม่พบหลักฐานจำเลยเป็นผู้จัดชุมนุม

คำพิพากษาระบุอีกว่า อย่างไรก็ดี ความผิดฐานนี้มีความรับผิดเป็นโทษทางอาญา การตีความความหมายการเป็นผู้จัดชุมนุมจึงต้องกระทำอย่างเคร่งครัด เมื่อพยานโจทก์ทั้งธงชัยและ พ.ต.ท.ไพฑูรย์ เบิกความว่า พบเห็นจำเลยที่ 4 ถือป้ายแสดงข้อความวิจารณ์การทำงานของรัฐบาลเท่านั้น แม้ธงชัยจะเบิกความว่า จำเลยที่ 4 เป็นผู้ประสานงานของพรรคอนาคตใหม่ และ พ.ต.ท.ไพฑูรย์ เบิกความว่า จำเลยที่ 4 มักเข้าร่วมกิจกรรมชุมนุมอยู่บ่อยครั้ง แต่พยานโจทก์ทั้งสองก็ไม่มีหลักฐานที่เชื่อมโยงสนับสนุนให้เห็นว่า จำเลยที่ 4 เป็นผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการจัดกิจกรรมชุมนุมอย่างไร

อีกทั้งขณะเกิดเหตุจำเลยที่ 4 เพียงแต่ชูป้ายแสดงข้อความให้บุคคลที่เข้าร่วมการชุมนุมทั่วไปได้เห็นข้อความ ไม่ปรากฏว่าจำเลยที่ 4 เป็นผู้ชักชวนให้บุคคลอื่นเข้าร่วมการชุมนุม หรือกระทำการอื่นใดที่แสดงออกว่าตนเกี่ยวข้องกับการจัดกิจกรรมดังกล่าว เช่น การว่าจ้างรถติดตั้งเครื่องขยายเสียง จัดเตรียมอุปกรณ์หรือออกค่าใช้จ่ายในการชุมนุม หรือกำหนดเส้นทางในการเคลื่อนขบวน

พยานหลักฐานที่โจทก์นำสืบไม่มีน้ำหนักให้รับฟังได้ว่า จำเลยที่ 4 เป็นผู้จัดชุมนุม เมื่อจำเลยที่ 4 ไม่ใช่ผู้จัดชุมนุมจึงไม่มีหน้าที่ต้องขออนุญาตต่อคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัด และไม่เป็นความผิดฐานดังกล่าวตามฟ้อง

ไม่มีนิยาม “ความเสี่ยงต่อการแพร่โรค” ใน พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ และ พ.ร.บ.โรคติดต่อฯ – ไม่มีผู้ติดเชื้อจากการชุมนุม จึงไม่เสี่ยงแพร่โรคในวงกว้าง

สำหรับความผิดฐานร่วมกันชุมนุมมั่วสุมในลักษณะที่มีความเสี่ยงต่อการแพร่โรค โจทก์มี นพ.ชาญชัย เบิกความว่า หากมีบุคคลที่ติดเชื้อโควิด-19 อยู่ใกล้ในระยะ 2 เมตร นานกว่า 5 นาที เชื้อจะสามารถติดต่อไปยังบุคคลอื่นทางสารคัดหลั่ง และหากมีการพูดคุยกันหรือพ่นละอองฝอยใส่กันในระยะใกล้ อาจติดเชื้อไวรัสได้ภายใน 5 นาที โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากผู้ติดเชื้อไม่สวมหน้ากากอนามัย

ทั้งโจทก์มีธงชัยกับ พ.ต.ท.ไพฑูรย์ เบิกความสอดคล้องกันว่า จำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 ขณะขึ้นปราศรัยบนรถไม่ได้สวมหน้ากากอนามัย และผู้เข้าร่วมชุมนุมสวมหน้ากากอนามัยไม่เหมาะสม ไม่มีการตรวจวัดอุณหภูมิ ไม่มีเจลแอลกอฮอล์ล้างมือให้บริการ และไม่มีผู้จัดระเบียบให้มีการเว้นระยะห่างตามคำสั่งจังหวัดนครราชสีมา

ศาลพิเคราะห์ว่า พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ และ พ.ร.บ.โรคติดต่อฯ ไม่ได้ให้นิยามคำว่า “ความเสี่ยงต่อการแพร่โรค” ไว้ จึงต้องแปลความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 คำว่า “เสี่ยง” หมายความว่า มีโอกาสจะได้รับทุกข์หรืออันตราย เมื่อพิจารณาภาพถ่ายขณะเกิดเหตุแล้วพบว่า แม้จะมีบุคคลเข้าร่วมชุมนุมเป็นจำนวนมาก บางคนยืนอยู่ใกล้ชิดกัน บางคนสวมหน้ากากอนามัยไม่เหมาะสม แต่สถานที่ชุมนุมเป็นที่โล่งกว้าง อากาศถ่ายเทได้สะดวก แม้จำเลยที่ 1 ไม่สวมหน้ากากอนามัย ส่วนจำเลยที่ 2 และที่ 3 สวมใส่อย่างไม่เหมาะสม ยืนอยู่บนรถติดตั้งเครื่องขยายเสียงกับบุคคลอื่นรวม 2-3 คน แต่บุคคลอื่นสวมหน้ากากอนามัย และผู้ฟังการปราศรัยส่วนใหญ่สวมหน้ากากอนามัยทั้งสิ้น

นอกจากนี้ ปรากฏภาพว่า จำเลยที่ 4 สวมหน้ากากอนามัยขณะถือป้ายแสดงข้อความ แสดงให้เห็นว่า แม้การจัดกิจกรรมชุมนุมตามฟ้อง จะมีกลุ่มบุคคลมาเข้าร่วมเป็นจำนวนมาก ไม่มีการเว้นระยะห่าง หรือมีเจลแอลกอฮอล์ล้างมือให้บริการ แต่กลุ่มบุคคลผู้เข้าร่วมการชุมนุมต่างระมัดระวังตนเองโดยสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา อาจมีบางช่วงเวลาเท่านั้นที่สวมใส่หน้ากากอนามัยไม่เหมาะสม ก็เพื่อดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารซึ่งเป็นเวลาไม่นานนัก

ประกอบกับโจทก์ไม่มีพยานหลักฐานมานำสืบให้เห็นว่า ภายหลังเกิดเหตุมีผู้ติดเชื้อจากการเข้าร่วมทำกิจกรรมหรือไม่ อย่างไร พฤติการณ์ดังกล่าวจึงยังไม่ถึงขนาดที่จะรับฟังได้ว่า การจัดกิจกรรมชุมนุมตามฟ้องเป็นความเสี่ยงต่อการแพร่โควิด-19 ไปในวงกว้าง อันเป็นไปตามเจตนารมณ์ของการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินเพื่อควบคุมมิให้โรคแพร่ระบาดไปในวงกว้าง พยานหลักฐานที่โจทก์นำสืบมายังมีความสงสัยตามสมควรว่า จำเลยทั้งสี่กระทำความผิดตามฟ้องหรือไม่ ให้ยกประโยชน์แห่งความสงสัยนั้นให้จำเลย

พฤติการณ์ดังกล่าวย่อมมีผลถึงจำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 ซึ่งให้การรับสารภาพ และเข้าร่วมการทำกิจกรรมชุมนุมด้วย การกระทำของจำเลยที่ 1 ถึงที่ 3 จึงเป็นเหตุไม่ควรต้องรับโทษในความผิดดังกล่าว

ศาลจึงพิพากษาว่า วัฒนะชัย, จักรวุธ และนะโม มีความผิดตาม พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ มาตรา 9(2), พ.ร.บ.โรคติดต่อฯ มาตรา 34(6) และคำสั่งจังหวัดนครราชสีมาที่ 7916/2564 ข้อ 10 วรรคหนึ่ง ปรับคนละ 10,000 บาท ทั้งสามให้การรับสารภาพเป็นประโยชน์แก่การพิจารณา ลดโทษให้คนละกึ่งหนึ่ง คงปรับคนละ 5,000 บาท ข้อหาอื่นให้ยก และให้ยกฟ้องภัทรกาญจน์

ส่วนคำขอให้นับโทษวัฒนะชัยในคดีนี้ต่อจากโทษในคดีอาญาหมายเลขดำที่ 3178/2564 ของศาลนี้ เมื่อคดีนี้ศาลไม่ได้พิพากษาลงโทษถึงจำคุก จึงไม่อาจนับโทษต่อได้ ให้ยกคำขอในส่วนนี้

สำหรับคาร์ม็อบโคราช 15 ส.ค. 2564 ข่าวสดออนไลน์รายงานว่า ที่บริเวณหน้าลานอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี มีการนัดรวมพลผ่านช่องทางออนไลน์เครือข่ายคนโคราชรักประชาธิปไตย จัดขบวนคาร์ม็อบขับไล่รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา และตามหาวัคซีนจาก รมว.สาธารณสุข โดยมีการประกาศให้ผู้เข้าร่วมสวมหน้ากากอนามัย เว้นระยะห่าง งดลงจากรถ รวมทั้งงดบีบแตรช่วงแล่นผ่านหน้าโรงพยาบาล

ขบวนมีรถยนต์และรถจักรยานยนต์เข้าร่วมนับร้อยคัน มีการติดป้ายเขียนข้อความโจมตีรัฐบาล แล่นไปตามเส้นทางในเขตเมือง ตลอดเส้นทางประมาณ 20 กิโลเมตร ขบวนตามหาวัคซีนได้บีบแตรเป็นสัญลักษณ์สลับกับส่งเสียงขับไล่ “ประยุทธ์ ออกไป” และชูสามนิ้ว โดยรถยนต์ที่สัญจรผ่าน รวมทั้งประชาชนที่อยู่สองข้างทางส่วนหนึ่งได้ชูสามนิ้วตอบรับ

คำพิพากษาคดีคาร์ม็อบโคราช 15 สิงหา 64 ดาวน์โหลด

ทั้งนี้ วัฒนะชัย สืบศิริบุษย์ แกนนำกลุ่มโคราชเลือดใหม่ เปิดเผยว่า ชาวโคราชมาทวงสัญญารัฐบาลให้จัดสรรวัคซีนทางเลือกที่มีคุณภาพมาให้ฉีดให้ชาวโคราชเต็มแขน โดยเฉพาะบุคลากรทางการแพทย์และเจ้าหน้าที่ด่านหน้าที่มีความเสี่ยง พล.อ.ประยุทธ์ นายกรัฐมนตรี และพวกพ้องบริหารล้มเหลว ประชาชนอดอยาก ป่วยตายด้วยโควิด เศรษฐกิจพังพินาศ รีบเปิดโอกาสให้คนมีความสามารถเข้ามาบริหารบ้านเมืองแทนโดยเร็ว

จากการติดตามของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน มีคดีฝ่าฝืน พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ที่เกิดจากการชุมนุมเรียกร้องทางการเมืองในพื้นที่ จ.นครราชสีมา รวม 5 คดี มีคำพิพากษายกฟ้องไปแล้วรวม 4 คดี ได้แก่ คดีคาร์ม็อบ 23 ก.ค. 2564, คดีคาร์ม็อบ 1 ส.ค. 2564, คดีชุมนุมหน้าตำรวจภูธรภาค 3 เมื่อวันที่ 7 ส.ค. 2564 และคดีคาร์ม็อบ 15 ส.ค. 2564 เหลือคดีคาร์ม็อบ 21 ส.ค. 2564 ที่จะเริ่มสืบพยานในเดือนพฤศจิกายน 2565

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

ทบทวนคดี พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ คาร์ม็อบโคราช 15 สิงหา ก่อนพิพากษา จำเลยร่วมเรียกร้องวัคซีน ไม่ได้จัดชุมนุม – ไม่มีข่าวผู้ติดโควิด

ฟ้องแล้ว! พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ คาร์ม็อบโคราช 2 คดีจำเลยยันสู้เต็มที่ แม้รัฐบอกว่าผิด แต่เชื่อว่าการไล่รัฐบาลคือสิ่งที่ถูก

คาร์ม็อบโคราช ปฏิเสธข้อหา พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ย้ำ! ชุมนุมมีมาตรการป้องกันโควิด ถ้าไม่ออกมาส่งเสียงก็เหมือนศิโรราบ