อย่าลืมเอกชัย : 30 คดีการเมืองไม่เคยคิดหนี และการถูกกักขังอิสระภาพเป็นครั้งที่ 4 จากโพสต์ประสบการณ์ทางเพศในเรือนจำ

#อย่าลืมฉัน

“เอก” — เอกชัย หงส์กังวาน นักเคลื่อนไหวทางการเมืองอิสระ วัย 47 ปี ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ ตั้งแต่วันที่ 19 เม.ย. 2565 และยังคงไม่ได้รับสิทธิประกันตัวเป็นระยะเวลากว่า 5 เดือนแล้ว จากคดี พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (4) กรณีโพสต์เล่าประสบการณ์เรื่องเพศในเรือนจำ เพื่อสะท้อนปัญหาที่เกิดขึ้นในเรือนจำชาย ซึ่งศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ได้พิพากษาเห็นพ้องกัน โดยสรุปคำพิพากษาว่า ข้อความดังกล่าวมีลักษณะเข้าข่ายลามกอนาจารจริง การกระทำของเอกชัยถือเป็นความผิด ศาลจึงมีคำพิพากษาลงโทษจำคุก 1 ปี โดยไม่รอลงอาญา

ด้านชีวิตส่วนตัวของเอกชัย เขาเป็นคนกรุงเทพฯ ตั้งแต่กำเนิด อาศัยอยู่ย่านถนนลาดพร้าว จบการศึกษาในระดับชั้นปริญญาตรีสาขาบริหารธุรกิจ ครอบครัวของเขามีธุรกิจส่วนตัว คือ การรับเหมาก่อสร้าง อย่างไรก็ตามเอกชัยเคยเล่าว่าตัวเองนั้นไม่ได้ชอบการจัดการหรือบริหารมากนัก เขาชอบเรื่องการค้าขายเสียมากกว่า จึงลงเอยด้วยการประกอบอาชีพขายหวย

แต่แล้วในช่วงรัฐประหาร ปี 2549 เอกชัยได้รับผลกระทบจากปัญหาการเมืองจนต้องสูญเสียงาน เนื่องจากรัฐบาลในขณะนั้น ได้สั่งยกเลิกหวยบนดิน ซึ่งเป็นงานที่สร้างรายได้ให้กับเขา ทำให้ในปีนั้นเอง จากคนที่ไม่เคยสนใจเรื่องการเมือง เขาได้ตัดสินใจลงถนนด้วยการเข้าร่วมชุมนุมกับกลุ่มผู้ค้าหวยบนดินที่หน้ากองสลาก ถนนราชดำเนิน และเมื่อรู้สึกสนใจการเมืองมากขึ้น จนเริ่มเข้าร่วมกับการชุมนุมคนเสื้อแดงในช่วงทศวรรษ 2550 เรื่อยมา การเคลื่อนไหวของเอกชัยก็เขานำไปสู่การถูกดำเนินคดีมากถึง 30 คดี รวมทั้งการถูกคุมขังในคดีมาตรา 112 จากกรณีการขายไปแผ่นซีดีสารคดีของสำนักงานข่าว ABC และเอกสารวิกิลีกส์ในการชุมนุมช่วงปี 2554

การเผชิญหน้ากับการต่อสู้ทางคดีความการเมือง และกระบวนการยุติธรรมกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเอกชัย เขาเป็นนักเคลื่อนไหวคนหนึ่งที่ถูกความรุนแรงจากบุคคลไม่ทราบฝ่ายเข้ากลั่นแกล้งและโจมตีด้วยความรุนแรงหลายต่อหลายครั้ง ไม่ว่าจะเป็นการถูกลอบทำร้ายร่างกายถึง 6 ครั้ง, การถูกลอบเผารถยนต์ 2 ครั้ง ในช่วงที่เอกชัยเคลื่อนไหวตรวจสอบปัญหาเรื่องนาฬิกาหรูของประวิตร วงษ์สุวรรณ ตลอดจนการติดตามและคุกคามถึงที่พักอาศัยจำนวนนับไม่ถ้วนตลอดหลายปีที่ผ่านมา

และในปัจจุบันก็เป็นการเผชิญหน้ากับชีวิตในเรือนจำก็เป็นครั้งที่ 4 ของเขาแล้ว

นอกจากนี้ เอกชัยยังเป็นหนึ่งในผู้ที่ถูกดำเนินคดีร่วมกันพยายามกระทำการประทุษร้ายต่อเสรีภาพของพระราชินี ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 110 หลังจากอยู่ในพื้นที่ชุมนุมระหว่างที่มีขบวนเสด็จขับผ่าน เมื่อวันที่ 14 ต.ค. 2563 ซึ่งคดีกำลังจะมีการนัดสืบพยานในช่วงเดือนพฤศจิกายน 2565

สำหรับคดีตามโพสต์เล่าเรื่องประสบการณ์เพศสัมพันธ์ในเรือนจำของเอกชัย หลังถูกศาลอุทธรณ์พิพากษายืนตามศาลชั้นต้น ให้ลงโทษจำคุก 1 ปี โดยไม่รอลงอาญา ศาลฎีกาไม่อนุญาตให้ประกันตัว โดยอ้างเหตุเกรงว่าจะหลบหนี แม้พฤติการณ์ของเอกชัยที่ผ่านมาทั้งหมดท่ามกลางคดีที่เขาถูกกล่าวหา ไม่เคยมีการหลบหนีแต่อย่างใด

แม้ในภายหลังศาลได้อนุญาตให้เขายื่นฎีกาคำพิพากษาในคดีนี้ได้ จากบันทึกเยี่ยมของทนายเมื่อวันที่ 24 ส.ค. 2565 เมื่อเอกชัยได้ทราบข่าวก็รู้สึกดีใจและมีความหวังมากขึ้น แต่แล้วความหวังก็พังทลายลง เมื่อวันที่ 3 ก.ย. 2565 ศาลฎีกายังคงมีคำสั่งไม่ให้ประกันเอกชัยเป็นครั้งที่ 5 โดยมีคำสั่งระบุว่า “เหตุที่อ้างตามคำร้องขอให้ปล่อยตัวชั่วคราวในระหว่างฎีกาและพฤติการณ์แห่งคดียังไม่เห็นสมควรที่จะเปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม จึงไม่อนุญาต”

ถึงแม้ว่าเอกชัยจะแถลงชี้แจงเพิ่มเติม 3 ประเด็นในการยื่นประกันตัวครั้งนี้ คือ เขายังคงเหลือคดีที่อยู่ระหว่างการสืบพยานในศาลอาญา 3 คดี ซึ่งทุกคดีศาลอนุญาตให้ประกันตัวแบบไร้เงื่อนไข และไม่ต้องสวมกำไลอิเล็กทรอนิกส์ (EM), ในคดีโพสต์เล่าเรื่องประสบการณ์ทางเพศในเรือนจำ ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์อนุญาตให้ประกันตัว โดยวางหลักทรัพย์เป็นจำนวนเงิน 100,000 บาท แต่ศาลฎีกากลับปฏิเสธการให้ประกันตัวมาตลอด และเรื่องการคำนวนโทษจำคุกตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 54 เขาจะคงเหลือโทษจำคุกเพียง 6 เดือนเท่านั้น

ในคดีนี้ มีประเด็นที่น่าสนใจ คือเรื่องการคำนวณโทษจำคุกที่ไม่เป็นไปตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 54 โดยเอกชัยควรต้องโทษจำคุกเพียง 10 เดือน 20 วัน ไม่ใช่ 1 ปีตามคำพิพากษาของศาลอุทธรณ์ ซึ่งจะส่งผลให้เอกชัยยังคงเหลือโทษจำคุกเพียง 6 เดือน หลังจากถูกคุมขังมาตั้งแต่วันที่ 19 เม.ย. 2565 ไม่ใช่ 7 เดือนเศษ และจะลดลงเรื่อยๆ ตามเวลาที่ยังคงอยู่ในเรือนจำ

อย่างไรก็ตาม เป็นที่น่าจับตาว่า ในคดีนี้หากศาลฎีกายังคงมีคำสั่งไม่ให้ประกันเขาออกไปต่อสู้คดีในชั้นนี้ จะส่งผลให้เอกชัยต้องอยู่ในเรือนจำเกินกว่าโทษที่เขาได้รับ

อ่านบนความวิเคราะห์การคำนวณโทษจำคุกของเอกชัย เพิ่มเติม >>> เก็บตกหลังศาลฎีกามีคำสั่ง #ไม่ให้ประกันตัว “เอกชัย” เรื่องการคำนวณโทษจำคุก ที่จำเลยโต้แย้งในชั้นฎีกา