“บัสบาส” ถูกย้ายตัวกลับเชียงราย ยังอดอาหารเรียกร้องปล่อยตัวผู้ต้องขังการเมือง มีอาการวูบ-อ่อนเพลีย ทนายความเตรียมยื่นประกันตัว

เมื่อวันที่ 25 มิ.ย. 2568 ที่เรือนจำกลางเชียงราย ทนายความเข้าเยี่ยม “บัสบาส” มงคล ถิระโคตร นักกิจกรรมในจังหวัดเชียงรายวัย 32 ปี ผู้ถูกคุมขังในคดีตามมาตรา 112 หลังถูกศาลอุทธรณ์ภาค 5 ลงโทษจำคุกในสามคดีรวมกัน 54 ปี 6 เดือน โดยทุกคดียังอยู่ในระหว่างฎีกา

บัสบาสเริ่มอดอาหารประท้วงในเรือนจำมาตั้งแต่วันที่ 17 พ.ค. 2568 ซึ่งเป็นวันคล้ายวันเกิดอายุครบ 32 ปีของเขา โดยยังดื่มน้ำ กาแฟ และนม เพื่อต้องการเรียกร้องให้มีการปล่อยตัวนักโทษการเมืองทั้งหมด จนถึงวันที่เข้าเยี่ยมก็เป็นระยะเวลา 40 วันแล้ว

อาทิตย์ก่อนหน้านี้ บัสบาสถูกย้ายตัวจากเรือนจำกลางเชียงราย ไปยังเรือนจำกลางเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 16 มิ.ย. 2568 โดยไม่ได้บอกสาเหตุกับเขาแน่ชัด และไม่ได้เกี่ยวข้องกับเรื่องการดูแลรักษาพยาบาลใด ๆ ต่อมาครอบครัวของบัสบาสได้สอบถามไปยังเรือนจำกลางเชียงราย เจ้าหน้าที่ระบุว่ามีคำขอความร่วมมือจากเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงให้ย้ายตัวบัสบาสไปช่วงสั้น ๆ ซึ่งคาดว่าเกี่ยวเนื่องกับกรณีกลุ่มประชาชน “เพื่อนไม่ทิ้งเพื่อน” จากกรุงเทพฯ จะเดินทางมาทำกิจกรรมยืนหยุดขังสัญจร

ต่อมา เขาถูกย้ายตัวกลับมาเรือนจำกลางเชียงราย เมื่อช่วงปลายอาทิตย์ที่ผ่านมา หลังจากกลุ่มทำกิจกรรมยืนหยุดขังยังคงเดินหน้าไปทำกิจกรรมที่เรือนจำกลางเชียงราย ในวันที่ 18 มิ.ย. 2568 และติดตามมาทำกิจกรรมที่หน้าเรือนจำกลางเชียงใหม่ ในวันที่ 19 มิ.ย. 2568

หลังอดอาหารเข้าเดือนที่ 2 แล้ว บัสบาสมีสภาพอ่อนเพลียอย่างเห็นได้ชัด ทั้งยังมีอาการมือสั่น ขณะเข้าเยี่ยมครั้งนี้ เขายังเริ่มมีอาการวูบหลับ และหายใจโรยแรง จนต้องถามขอยาดมมาจากเพื่อนผู้ต้องขังใกล้ ๆ เพื่อนผู้ต้องขังจึงไปนำพัดลมมาเป่าให้

การพูดคุยกับบัสบาส เป็นไปได้เพียงเล็กน้อย เนื่องจากเขาไม่ค่อยมีแรง และมีอาการเบลอ ๆ เขาได้เล่าเพิ่มเติมว่าที่เรือนจำกลางเชียงใหม่ เขาถูกนำตัวไปอยู่ที่แดนแรกรับ เพื่อกักโรค โดยไม่ได้มีการดูแลรักษาพยาบาลอื่นใด โดยในการเดินทางไปกลับเขาถูกใส่กุญแจข้อเท้าไว้ตลอดเวลา

และเมื่อถูกนำตัวกลับมาที่เชียงราย เขาก็ถูกนำตัวไปอยู่กักโรคอีกครั้ง ทั้งจากการเดินทางช่วงนี้ เขายังไม่ได้รับยารักษาโรคซึมเศร้าที่เคยได้รับเป็นปกติ และในการกักโรคยังมีเพียงแต่น้ำเปล่าให้ดื่มด้วย ไม่มีนมหรือของเหลวอื่น ๆ เลย รวมทั้งช่วงถูกกักตัว ก็ไม่ได้มีแพทย์หรือพยาบาลมาตรวจสุขภาพแต่อย่างใด

หลังกักโรคไม่กี่วัน เขาเพิ่งถูกย้ายกลับมาแดน 1 บัสบาสพูดย้ำว่าเขารู้สึกอ่อนเพลียจากการเดินทางอยู่ แม้จะผ่านมาหลายวันแล้ว เขาอยากรู้วัตถุประสงค์ที่แท้จริงของการนำตัวย้ายเรือนจำ เพราะเห็นได้ชัดว่าไม่ได้เกี่ยวข้องกับการดูแลรักษาพยาบาลแต่อย่างใด แต่เขาก็คาดว่าเกี่ยวข้องกับการมาเยี่ยมของประชาชนที่เดินทางมาจากกรุงเทพฯ โดยเขาอยากขอบคุณเพื่อน ๆ ยืนหยุดขังสัญจรทุกคนที่เดินทางมา แม้ไม่ได้พบกันก็ตาม

บัสบาสรับทราบว่า ทีมทนายความเตรียมจะยื่นประกันตัว แต่เขายังคงจะอดอาหารต่อไป เขาฝากบอกทุกคนว่า เขารู้ลิมิตร่างกายตัวเอง ไม่ต้องเป็นห่วง และเขารับทราบว่าหากเลิกอดอาหาร ต้องมีกระบวนการการรักษาเพื่อกลับมากินอาหารใหม่อย่างค่อยเป็นค่อยไปด้วย

ในการเข้าเยี่ยมที่เชียงใหม่เมื่ออาทิตย์ที่ผ่านมา บัสบาสเคยบอกไว้ว่าเหตุใดเขาจึงอดทนต่อการอดอาหารได้ “ถ้าตอบหล่อ ๆ ก็คงตอบว่าอุดมการณ์ ส่วนหนึ่งก็เพราะอุดมการณ์และมวลชนข้างนอก แม้ประชาชนจะถกเถียงเห็นต่างกันไปบ้าง แต่มวลชนก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของผม แล้วผมคิดถึงพ่อกับแม่เสมอ เพื่อเป็นกำลังใจให้ผมอดอาหารต่อไปได้”

📩 สามารถเขียนจดหมายถึงบัสบาส โดยส่งแบบลงทะเบียน จ่าหน้าซอง: “ฝากถึง มงคล ถิระโคตร แดน 1 เรือนจำกลางเชียงราย เลขที่ 222 หมู่ 3 ตำบลดอยฮาง อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย 57000”

หรือเขียนจดหมายออนไลน์ผ่านโครงการ Free Ratsadon โดยแอมเนสตี้อินเตอร์เนชั่ลแนล