ศาลอาญาไม่อนุญาตให้นำตัว “ก้อง อุกฤษฏ์” ไปสอบที่ ม.รามคำแหง แม้เหลือเพียง 3 วิชา ระบุ “ยังไม่มีเหตุผลเพียงพอ”

เมื่อวันที่ 16 พ.ค. 2568 อุกฤษฏ์ สันติประสิทธิ์กุล หรือ “ก้อง” นักศึกษาคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ซึ่งถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำกลางบางขวาง ในคดีตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 จำนวน 2 คดี ได้ยื่นคำร้องต่อศาลอาญา ขออนุญาตให้นำตัวออกจากเรือนจำไปทำการสอบที่มหาวิทยาลัยรามคำแหง อย่างไรก็ตาม ศาลมีคำสั่งไม่อนุญาต

แม้ว่าก่อนหน้านี้ ก้องได้ยื่นขอประกันตัวระหว่างพิจารณาคดีมาแล้ว 8 ครั้ง แต่ศาลปฏิเสธคำร้องขอประกันเรื่อยมา โดยเคยขอวางหลักประกันถึง 4 แสนบาท ทั้งระบุความจำเป็นด้านการศึกษาและสอบซ่อมเพื่อทำเรื่องขอจบการศึกษาต่อไป แต่ศาลยังคงไม่อนุญาตให้ประกันตัว

ก้องร้องขอสอบ 3 วิชาสุดท้ายเพื่อเรียนจบ แต่มหาวิทยาลัยไม่จัดสอบ-ศาลไม่อนุญาต

คำร้องของก้องในการขออนุญาตให้นำตัวไปสอบ ได้แถลงต่อศาลโดยสรุปว่า เขาเป็นนักศึกษาคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง และได้ลงทะเบียนเรียนในภาคฤดูร้อนปีการศึกษา 2567 รวมจำนวน 9 หน่วยกิต (3 รายวิชา) ซึ่งหากสามารถสอบไล่ได้ครบก็จะสำเร็จการศึกษาและได้รับปริญญาตามหลักสูตร

แม้ก้องจะถูกคุมขัง แต่ยังตั้งใจเรียนอย่างมุ่งมั่นภายใต้ข้อจำกัดของเรือนจำ และได้พยายามใช้สิทธิตามระเบียบมหาวิทยาลัย โดยการยื่นคำร้องต่อคณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง จำนวน 2 ครั้ง และสภานักศึกษายังมีหนังสือถึงมหาวิทยาลัยฯ เพื่อขอให้จัดสอบภายในเรือนจำอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม มหาวิทยาลัยรามคำแหงมีมติไม่อนุมัติคำร้องขอสอบในเรือนจำทั้งหมด โดยมีแถลงการณ์ ให้เหตุผลโดยสรุปอ้างว่าไม่สามารถจัดสอบเฉพาะบุคคลภายในเรือนจำได้ เนื่องจากอาจเกิดความไม่เป็นธรรมต่อผู้เรียนคนอื่นที่ประสบเหตุสุดวิสัยในลักษณะเดียวกัน

แม้ว่าก้องจะถูกควบคุมคัวในระหว่างการพิจารณา แต่ก็ยังมีสิทธิศึกษาตามรัฐธรรมนูญฯ ดังนั้นการควบคุมตัวในระหว่างพิจารณาจะทำให้ก้องเสียสิทธิการศึกษาอันเป็นสิทธิขั้นพื้นฐาน ย่อมทำให้ก้องได้รับผลกระทบอย่างหนัก และจะส่งผลให้ต้องพ้นจากสภาพนักศึกษาด้วย

ขอให้อนุญาตให้ก้องออกนอกเรือนจำบางขวาง เพื่อเดินทางไปสอบที่มหาวิทยาลัยรามคำแหงตามวันและเวลาในตารางสอบ โดยอยู่ในการควบคุมตัวของเจ้าหน้าที่ราชทัณฑ์ หรือมาตรการอื่นตามดุลยพินิจ

อย่างไรก็ตามศาลมีคำสั่งในวันเดียวกัน โดยระบุเหตุผลสั้น ๆ ว่า “กรณียังไม่มีเหตุเพียงพอที่จะอนุญาต ยกคำร้อง”

นักศึกษาไร้ทางเลือก: สิทธิในการศึกษาถูกปฏิเสธทุกทาง

การที่ศาลไม่อนุญาตให้ออกจากเรือนจำเพื่อเข้าสอบ ขณะเดียวกันมหาวิทยาลัยก็ไม่อนุญาตให้จัดสอบในเรือนจำ ทำให้ก้องตกอยู่ในภาวะ “ไร้ทางเลือก” ทั้งที่เขาเหลืออีกเพียง 3 วิชาก็จะสำเร็จการศึกษา และพยายามทุกทางที่กฎหมายเปิดให้เพื่อรักษาสิทธิทางการศึกษาไว้

กรณีของก้องเป็นตัวอย่างสะท้อนให้เห็นถึงข้อจำกัดของกระบวนการยุติธรรมที่ยังไม่สามารถประกันหลักสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน โดยเฉพาะสิทธิในการศึกษาในระหว่างพิจารณาคดีที่บุคคลยังถือเป็นผู้บริสุทธิ์ตามกฎหมาย

อย่างไรก็ตาม สิทธิในการศึกษาไม่ควรถูกตัดขาดเพียงเพราะการคุมขัง หากรัฐยังยืนยันว่าจะยึดหลักสมดุลแห่งสิทธิ เสรีภาพ และความยุติธรรม กระบวนการทางกฎหมายควรมีช่องทาง และยืดหยุ่นเพียงพอเพื่อการส่งเสริมการศึกษาแม้จะถูกควบคุมตัวระหว่างพิจารณาคดี