ในวันที่ 18 ก.ค. 2567 เวลา 11.30 น. เครือข่ายนิรโทษกรรมประชาชนและตัวแทนประชาชนผู้ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 เช่น “ตะวัน” ทานตะวัน, “มายด์” ภัสราวลี, “ใบปอ” ณัฐนิช จะเดินทางไปยังรัฐสภา (เกียกกาย) เพื่อเข้ายื่นหนังสือต่อตัวแทนคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาศึกษาแนวทางการตราพระราชบัญญัตินิรโทษกรรม โดยมีจุดประสงค์ในการเรียกร้องให้คณะกรรมาธิการฯ มีมติ “นิรโทษกรรมทุกคดีรวมมาตรา 112”
ในวันเดียวกัน เวลา 13.00 น. เป็นต้นไป ที่รัฐสภาจะมีการประชุมของคณะกรรมาธิการฯ ชุดนี้อีกครั้งเป็นครั้งที่ 18 ซึ่งจะมีการพิจารณาและลงมติในประเด็น คดีและฐานความผิดที่จะนิรโทษกรรม โดยเฉพาะในฐานความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 110 และ 112 ซึ่งในการประชุมครั้งที่ผ่านมาที่ประชุมได้เสนอและมีความเห็นแตกต่างเป็น 3 แนวทาง ได้แก่ 1) ไม่นิรโทษกรรมทั้งสองมาตรา 2) นิรโทษกรรมทั้งสองมาตราแต่มีเงื่อนไขพิเศษ 3) นิรโทษกรรมทั้งสองมาตราโดยไม่มีเงื่อนไข
การเข้ายื่นหนังสือครั้งนี้ สืบเนื่องมาจากที่ประชุมครั้งที่ผ่านมา (ครั้งที่ 17) ในวันที่ 11 ก.ค. 2567 ไม่มีมติเป็นที่ชัดเจนว่าจะนิรโทษกรรมคดี มาตรา 110 และ 112 ด้วยหรือไม่ โดย นิกร จำนง เลขานุการ กมธ. ให้สัมภาษณ์ว่า ที่ประชุมมีการตกลงกันว่า จะไม่ลงมติในประเด็นนี้ แต่จะเป็นการเก็บความเห็นของ กมธ. แต่ละคนไว้ในรายงานเพื่อที่จะเสนอต่อสภาผู้แทนราษฎรต่อไป
การเข้ายื่นหนังสือของเครือข่ายนิรโทษกรรมประชาชนและตัวแทนประชาชนผู้ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 ต่อกรรมาธิการฯ จึงเป็นการย้ำถึงจุดยืนและข้อเรียกร้องของภาคประชาชนที่ต้องการให้การนิรโทษกรรมที่จะมีขึ้นในครั้งนี้นั้นครอบคลุมถึงคดีมาตรา 112 ด้วย และเรียกร้องให้กรรมาธิการฯ มีมติที่ชัดเจนเสนอต่อสภาฯ
ทั้งนี้ คณะกรรมาธิการฯ นิรโทษกรรมมีกรอบระยะเวลาทำงานจนถึงสิ้นเดือนกรกฎาคมนี้ โดยมติของคณะกรรมาธิการสุดท้ายจะถูกสรุปเป็นรายงานการศึกษาแนวทางการตราพระราชบัญญัตินิรโทษกรรม เสนอต่อสมาชิกผู้แทนราษฎร (สส.) และวุฒิสภา (สว.) เพื่อประกอบการพิจารณา อภิปราย และยกมือโหวต เมื่อร่างนิรโทษกรรมทั้งหมดถูกบรรจุเป็นวาระเข้าสู่สภาฯ ซึ่งปัจจุบันมีร่างกฎหมายนิรโทษกรรมที่ถูกเสนอเข้าสู่สภาฯ ทั้งหมด 4 ฉบับ ด้วยกัน ได้แก่
- ร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรมประชาชน ของภาคประชาชนและภาคประชาสังคม
- ร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรมแก่บุคคลซึ่งได้กระทำความผิดอันเนื่องมาจากเหตุการณ์ความขัดแย้งทางการเมือง ของพรรคก้าวไกล
- ร่าง พ.ร.บ.สร้างเสริมสันติสุข ของพรรครวมไทยสร้างชาติ
- ร่าง พ.ร.บ.สร้างเสริมสันติสุข ของพรรคครูไทยเพื่อประชาชน
ทั้ง 4 ฉบับ ข้างต้นได้ผ่านขั้นตอนการรับฟังความเห็นที่มีต่อร่างฯ บนเว็บไซต์รัฐสภาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว แต่เป็นไปได้ว่าเมื่อคณะกรรมาธิการชุดนี้มีมติและรายงานผลการศึกษาแล้ว อาจมีการพัฒนาร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรม ร่างที่ 5 จากผลการศึกษาของคณะกรรมาธิการชุดนี้ก็เป็นได้
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันยังคงมีผู้ต้องขังคดี ม.112 จำนวนอย่างน้อย 25 คน ถือเป็นสัดส่วนมากกว่าครึ่งของจำนวนผู้ต้องขังคดีการเมืองทั้งหมด เช่น อานนท์, “เก็ท” โสภณ, “น้ำ” วารุณี และ “ขนุน” สิรภพ เป็นต้น ขณะเดียวกัน ตั้งแต่ช่วงปี 2563 จนถึงปัจจุบัน มีผู้ถูกดำเนินคดี ม.112 อย่างน้อย 272 คน ใน 303 คดี โดยเป็นคดีที่อยู่ชั้นศาลมากถึง 172 คดี
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
ดูหน้าเว็บไซต์ของ กมธ.ศึกษาแนวทางการตรากฎหมายนิรโทษกรรม และอ่าน บันทึกการประชุมแต่ละครั้งที่ผ่านมา
ชวนจับตา-อ่านบันทึกประชุม กมธ.ศึกษากฎหมายนิรโทษกรรมคดีการเมืองฯ หลังขยายเวลาศึกษาออกไปอีก 60 วัน