19 ส.ค.59 หลังจากนายจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือ “ไผ่ ดาวดิน” ถูกควบคุมตัวและฝากขังจากกรณีการแจกเอกสารประชามติที่ตลาดสดภูเขียว จนครบกำหนดฝากขังผัดแรกในวันนี้ และทนายความได้ยื่นคำร้องขอให้ศาลเบิกตัวนายจตุภัทร์มาศาลในวันฝากขังครั้งที่สอง เนื่องจากต้องการคัดค้านการฝากขังและทนายความขอถามค้านพนักงานสอบสวนถึงเหตุจำเป็นในการฝากขัง
แต่ในเช้าวันนี้ เวลา 9.30 น. ภายหลังนายจตุภัทร์ถูกนำตัวจากเรือนจำมายังศาลจังหวัดภูเขียว พนักงานอัยการจังหวัดภูเขียวได้ยื่นฟ้องคดีต่อศาลจังหวัดภูเขียวในทันที โดยฟ้องนายจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา เป็นจำเลยที่ 1 และนายวศิน พรหมณี เป็นจำเลยที่ 2 ในข้อหาตามพ.ร.บ.ประชามติ มาตรา 61 วรรค 2 โดยทั้งสองเป็นนักศึกษาและสมาชิกของกลุ่มประชาธิปไตยใหม่ในภาคอีสาน และได้ร่วมกันแจกเอกสารเกี่ยวกับร่างรัฐธรรมนูญของขบวนการประชาธิปไตยใหม่ให้พ่อค้าแม่ค้าบริเวณตลาดสดภูเขียวเมื่อวันที่ 6 ส.ค.59
ภาพกิจกรรมแจกเอกสารรณรงค์เรื่องรัฐธรรมนูญของนายจตุภัทร์และนายวศิน เมื่อวันที่ 6 ส.ค.59
ต่อมา นายจตุภัทร์ได้ถูกนำตัวมายังห้องเวรชี้ และทนายจำเลยได้แถลงว่าคดีจะครบกำหนดส่งตัวจำเลยที่ 2 ในวันที่ 22 ส.ค.59 จึงขอให้ศาลสอบคำให้การจำเลยทั้งสองคนพร้อมกัน ศาลพิเคราะห์เห็นว่าเมื่อจำเลยที่ 2 ไม่มาศาล จึงให้เลื่อนไปสอบคำให้การจำเลยทั้งสองพร้อมกันในวันที่ 22 ส.ค.59 เวลา 9.00 น.
ขณะเดียวกันทนายจำเลยยังยื่นคำร้องคัดค้านการขังระหว่างพิจารณา โดยศาลได้ขึ้นไปปรึกษาหัวหน้าศาลด้วย ก่อนศาลจะได้พิเคราะห์เห็นว่าโจทก์ได้ยื่นฟ้องจำเลยทั้งสอง และศาลประทับฟ้องแล้ว ศาลจึงมีอำนาจออกหมายขังจำเลยที่ 1 ไว้ระหว่างพิจารณาได้ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 71 และมาตรา 88 จึงให้ออกหมายขังจำเลยที่ 1 ไว้ เว้นแต่มีประกัน
ทั้งนี้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 71 ระบุว่าเมื่อได้ตัวผู้ต้องหาหรือจำเลยมาแล้ว ในระยะใดระหว่างสอบสวน ไต่สวนมูลฟ้องหรือพิจารณา ศาลจะออกหมายขังผู้ต้องหาหรือจำเลยไว้ตาม มาตรา 87 หรือ มาตรา 88 ก็ได้ และให้นำบทบัญญัติใน มาตรา 66 มาใช้บังคับโดยอนุโลม
ส่วนในมาตรา 88 ระบุว่าคดีที่ราษฎรเป็นโจทก์เมื่อศาลประทับฟ้องและได้ตัวจำเลยมาศาลแล้ว หรือคดีที่พนักงานอัยการเป็นโจทก์ เมื่อได้ยื่นฟ้องต่อศาลแล้ว ศาลจะสั่งขังจำเลยไว้หรือปล่อยชั่วคราวก็ได้
ต่อมาในช่วงบ่าย ทนายความพร้อมกับนายวิบูลย์ บุญภัทรรักษา บิดาของนายจตุภัทร์ ซึ่งประกอบอาชีพเป็นทนายความด้วย ได้ยื่นขอประกันตัวบุตรชาย โดยในตอนแรกยืนยันขอใช้ใบอนุญาตทนายความของตนเองเพียงอย่างเดียว แต่เจ้าหน้าที่ศาลระบุหลักทรัพย์ประกันตัวไว้ที่ 150,000 บาท และเมื่อได้นำใบอนุญาตทนายความของบิดาจตุภัทร์มาวางค้ำประกัน ศาลจึงให้วางเงินสดส่วนหนึ่งเพิ่มเติม เป็นจำนวน 30,000 บาท พร้อมตั้งเงื่อนไขในการประกันตัว คือห้ามเดินทางออกนอกประเทศ
ทั้งนี้ นอกจากคดีแจกเอกสารประชามตินี้ นายจตุภัทร์ยังมีคดีเก่าก่อนหน้านี้ ได้แก่ คดีฝ่าฝืนคำสั่งหัวหน้าคสช.ที่ 3/2558 จากกรณีทำกิจกรรมต้านรัฐประหารที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตยขอนแก่นเมื่อวันที่ 22 พ.ค.2558 ซึ่งตำรวจขอนแก่นได้ขออนุมัติหมายจับจากศาลทหารขอนแก่นไว้ก่อนหน้านี้ ทำให้ยังต้องติดตามว่าหลังจากปล่อยตัวนายจตุภัทร์ในคดีนี้ เจ้าหน้าที่จะมีการขออายัดตัวในอีกคดีหนึ่งหรือไม่
ในเช้าวันนี้ ยังมีนักศึกษาและนักกิจกรรมจากหลายกลุ่ม ทั้งกลุ่มดาวดิน ขบวนการประชาธิปไตยใหม่ กลุ่มพลเมืองโต้กลับ หรือกลุ่มสหภาพแรงงาน เดินทางไปให้กำลังใจ “ไผ่ ดาวดิน” ตั้งแต่ที่หน้าเรือนจำภูเขียว โดยมีนำโปสการ์ดที่ประชาชนเขียนถึงจตุภัทร์ระหว่างอดอาหารประท้วงมาแสดง ก่อนนักกิจกรรมจะเดินเท้าจากเรือนจำไปยังศาลจังหวัดภูเขียว ท่ามกลางเจ้าหน้าที่ตำรวจราว 1 กองร้อยบริเวณโดยรอบศาล
ก่อนหน้านี้ นายจตุภัทร์ ได้ยืนยันต่อสู้คดีโดยไม่ขอประกันตัวหลังถูกแจ้งข้อหา เนื่องจากต้องการยืนยันว่าตนเองไม่ได้ทำความผิด และต้องการสะท้อนปัญหาของกระบวนการบังคับใช้กฎหมายและกระบวนการยุติธรรม รวมทั้งยังเริ่มอดอาหารภายในเรือนจำมาตั้งแต่ 7 ส.ค.59
ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนมีข้อสังเกตว่ากระบวนการสั่งฟ้องในคดีนี้เกิดขึ้นอย่างเร่งรีบ ทั้งที่เพิ่งครบกำหนดฝากขังผัดแรก โดยตั้งแต่วันเกิดเหตุจับกุมจนถึงวันสั่งฟ้องใช้เวลาเพียง 14 วัน ทั้งเจ้าหน้าที่ยังนัดหมายนายวศินมาส่งตัวต่อศาลในวันที่ 22 ส.ค. ไม่ได้นัดหมายมาศาลในวันนี้แต่อย่างใด
โดยปกติ กระบวนการสั่งฟ้องคดีจะให้โอกาสแก่ผู้ต้องหาได้มีระยะเวลาในการเตรียมการต่อสู้ สามารถรวบรวมพยานหรือหลักฐานมานำเสนอให้พนักงานสอบสวนพิจารณาได้ กระบวนการที่เร่งรีบเช่นนี้อาจนำไปสู่ปัญหาความละเอียดรอบคอบในการพิจารณาพยานหลักฐานของพนักงานสอบสวนและพนักงานอัยการ รวมทั้งยังส่งผลถึงความเป็นธรรมที่ผู้ต้องหาหรือจำเลยจะได้รับ
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
‘ไผ่’ ดาวดิน อาการไข้ดีขึ้น แต่ยังต้องรอผลตรวจเลือด ศาลภูเขียวรับจะเบิกตัวมาศาลวันที่ 19 นี้
ไผ่ NDM อีสานไม่ขอประกันตัวหลังศาลอนุญาตฝากขัง กรณีแจกเอกสารโหวตโนที่ภูเขียว พร้อมอดข้าวในเรือนจำ
แจ้งข้อหาพ.ร.บ.ประชามติ 2 นักกิจกรรม NDM อีสาน หลังแจกเอกสารโหวตโนในตลาดสด