อยากออกไปจากที่นี่โดยปาฏิหาริย์ คำขอพรวันเกิดปีที่ 68 ของป้าอัญชัญ ปีที่ 5 แล้วที่ต้องฉลองคนเดียวในเรือนจำ

21 พ.ย. 2566 ที่ทัณฑสถานหญิงกลาง ทนายความเดินทางไปเยี่ยม “อัญชัญ” ผู้ต้องขังคดีมาตรา 112 ที่คดีถึงที่สุด เพิ่งอายุครบ 68 ปีเมื่อวานนี้ และเป็นผู้ที่ถูกศาลพิพากษาลงโทษจำคุกในข้อหานี้มากเป็นประวัติการณ์ โดยศาลอาญาลงโทษจากกรณีการอัพโหลดและเผยแพร่คลิปเสียงของ “บรรพต” ดีเจผู้จัดรายการใต้ดิน รวมทั้งหมด 29 ครั้ง จำคุกถึง 87 ปี แต่เนื่องจากให้การรับสารภาพ จึงลดโทษให้กึ่งหนึ่ง เหลือจำคุกราว 43 ปีครึ่ง

อัญชัญถูกคุมขังหลังศาลมีคำพิพากษา มาตั้งแต่วันที่ 19 ม.ค. 2564 โดยไม่ได้อุทธรณ์คดีต่อ ถึงตอนนี้เธอก็รับโทษมา 2 ปี 3 เดือนเศษแล้ว เมื่อรวมกับการถูกคุมขังระหว่างพิจารณาในช่วงแรก 3 ปี 9 เดือนเศษ ทำให้อัญชัญใช้ชีวิตภายใต้การจองจำมาแล้ว 6 ปี เศษ

โดยเธอมีกำหนดพ้นโทษในวันที่ 24 ก.ย. 2574 หรืออีกประมาณอีกกว่า 8 ปีข้างหน้า

บันทึกเยี่ยมจากทนายความ

แม้ว่าป้าอัญชัญจะสวมหน้ากากอนามัยออกมาหาเราที่ห้องเข้าเยี่ยมญาติ แต่ก็พอสังเกตได้ว่าใต้หน้ากาก เธอกำลังยิ้มอยู่อย่างสดใส พลางโบกมือให้ด้วยตั้งแต่เรายังไม่ทันนั่งลงกับเก้าอี้ เมื่อวานนี้ (20 พ.ย.) เป็นวันคล้ายวันเกิดปีที่ 68 ของป้าอัญชัญ นับเป็นวันเกิดครั้งที่ 5 แล้วที่ป้าต้องฉลองในเรือนจำ

วันนี้เราเลยชูกระดาษ A4 ที่เราเขียนข้อความว่า “สุขสันต์วันเกิดปีที่ 68 ป้าอัญชัญที่รัก” ให้ป้าอ่าน ก่อนที่เจ้าหน้าที่จะอนุญาตให้ยกหูโทรศัพท์ขึ้นมาคุยกัน

ป้าอ่านข้อความบนกระดาษแล้วพยักหน้าตอบรับ แววตาดูมีความสุข จากนั้นเรารีบเอารูปภาพบรรยากาศงานนิทรรศการ 3 ปี 112 “ผู้ใดหมิ่นประมาท…” ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 12-19 พ.ย. ที่ผ่านมา ณ อาคาร ALL RISE ของ iLaw ให้ดู รวมถึงให้ป้าดูภาพบรรยากาศงานสรุปร่างกฎหมายนิรโทษกรรมประชาชน โดยเครือข่ายประชาชน ซึ่งจัดขึ้นเมื่อวันที่ 19 พ.ย. ณ ที่เดียวกันกับงานนิทรรศการ

งานนิทรรศการ 3 ปี 112 มีภาพป้าอัญชัญถูกจัดแสดงเป็นส่วนหนึ่งในงานด้วย และภายในงานยังมีกิจกรรมเขียนจดหมายส่งถึงผู้ต้องขังการเมืองด้วย ซึ่งวันนี้เราก็ได้นำมาให้ป้าอ่านดูด้วยเช่นกัน ป้าฟังดูแล้วยิ้มกว้าง น้ำตาคลอ พูดไม่หยุดปากว่า

“น่ารักมากเลย ขอบคุณนะลูกที่ไม่ลืมป้า …

“เห็นแล้วก็มีความรู้สึกซาบซึ้ง และขอบคุณจริง ๆ ที่จัดงานขึ้น ทำให้ป้ามีกำลังใจ รู้สึกว่าไม่ถูกทอดทิ้ง ขอบคุณที่มาทำเรื่องนี้นะลูก ขอให้เป็นจุดหมายปลายทางที่ประสบความสำเร็จ ขอบคุณทุกคนเลย

“ป้าเนี่ยมีแต่พวกหนูที่มาเยี่ยมเหมือนญาติป้า ตอนนี้ป้าไม่มีใครเลย พี่ชายก็ป่วยไม่ได้มา 3-4 เดือนแล้วลูก ขอบคุณคนข้างนอกที่ยังไม่ลืมป้า ยังให้ความสำคัญกับป้า ป้าไม่รู้จะตอบแทนยังไง ออกไปได้จะไลฟ์สดขอบคุณทุกคนเลย” ป้าพูดแล้วหัวเราะ

เราถามป้าว่า “วันเกิดปีนี้เป็นยังไงบ้าง”

ป้าตอบว่า “วันนี้ก็มีเพื่อน ๆ ในแดนเขียนการ์ด ลงชื่ออวยพรวันเกิดให้ด้วย (ยิ้ม) ป้าก็รู้สึกขอบคุณมาก ๆ เลย ขอให้ทุกคนได้รับพรกลับไป รวมถึงพวกหนู ๆ ทั้งหลายที่ยังคิดถึงป้าด้วยนะลูก ขอให้มีความสุข สุขภาพแข็งแรง ทำอะไรก็ประสบความสำเร็จนะจ๊ะ”

“ฉลองวันเกิดในเรือนจำอีกแล้ว โอ๊ย! 5-6 ปีแล้วมั้งเนี่ย ปีนี้ก็อายุ 68 ปีเต็ม แต่มันไม่ได้ออกไปสักที ป้าก็ถามกับตัวเองว่า ‘เมื่อไหร่เราจะได้ออกไปใช้ชีวิตที่เหลืออยู่ไม่มากข้างนอก …’

“ถ้าขอพรได้ ป้าก็อยากออกไปจากที่นี่โดยปาฏิหาริย์ (หัวเราะ) จะออกไปทำบุญทำทาน ดูแลพี่ชาย

“ป้าโชคดีที่สุขภาพร่างกายยังแข็งแรงอยู่ มีเรื่องความดันสูงหน่อยหนึ่ง ป้าก็ได้กินยาความดันสูงกับวิตามินบำรุงร่างกายจากหมอในเรือนจำนี่แหละลูก ป้าก็พยายามดูแลตัวเอง เพื่อจะได้ออกไปใช้ชีวิตข้างนอกอย่างมีลมหายใจ …”

ป้าบอกว่าช่วงนี้ได้มีเวลาศึกษาโหราศาสตร์ วางแผนว่าถ้าได้ออกไปแล้วจะซื้อไพ่ยิปซีมาฝึกฝนต่อไป

“ข้างในไม่มีหนังสือให้ศึกษาเลยลูก แต่เรือนจำเปิดหลักสูตรเรียนออนไลน์ แล้วป้าก็ไปเข้าชมรมโหราศาสตร์ ไปเพิ่มความรู้ด้วย ไป ๆ มา ๆ ป้าก็รู้สึกว่าตัวเองชอบ ป้าเข้าชมรมโหราศาสตร์มา 2 ปีแล้วลูก

“ผู้ต้องขังที่มีความรู้ เก่งเรื่องดูไพ่ ก็จะเอาเคสตัวอย่างมาให้ดู ป้าก็ใช้โอกาสดูไพ่ยิปซีให้ผู้ต้องขังในแดนอยู่บ้าง เขาก็บอกว่าดูแม่นนะ (หัวเราะ) ถ้าได้ออกไปป้าจะซื้อไพ่มาฝึก แล้วก็เรียกหนู ๆ มาดูทุกคนเลย” ป้าพูดพร้อมกับยิ้ม

สุดท้ายป้าอัญชัญถามถึงอาการเอกชัยอย่างเป็นห่วง เราตอบว่าตอนนี้เอกชัยยังอยู่ที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์อยู่ และเล่าให้ป้าฟังเรื่องทนายอานนท์ถอนประกันตัวเองในทุกคดีแล้ว ป้าตั้งใจฟังมาก แต่ยังไม่ทันอัปเดตสถานการณ์ของผู้ต้องขังการเมืองคนอื่น ๆ ก็หมดเวลาเข้าเยี่ยมก่อน เพราะกับผู้ต้องขังคดีเด็ดขาด ทนายความสามารถเข้าเยี่ยมได้ 15 นาทีเท่านั้น

เรื่องที่เกี่ยวข้อง

ศาลจำคุก 87 ปี “อัญชัญ” คดีม.112 เหตุแชร์คลิป “บรรพต” สูงสุดเท่าที่เคยบันทึกไว้

บันทึกเยี่ยมที่ไม่ได้เยี่ยม: ‘อยากกลับบ้านเพราะแก่มากแล้วจ้ะ’ จดหมายจาก ‘ป้าอัญชัญ’ นับถอยหลังโทษคดี ม.112 เหลืออีก 9 ปี

Missing Votes: ‘ป้าอัญชัญ’ เสียดายผู้ต้องขังกว่าแสนคนทั่วประเทศไม่มีสิทธิลงคะแนน พร้อมหวังปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมหลังเลือกตั้ง