ทหารควบคุมตัวอาสาสมัครด้านพลังงานที่บุรีรัมย์ ห้ามเคลื่อนไหวคัดค้านบริษัท
ธวัชชัย สุรัตน์ อาสาสมัครสำรวจผลกระทบการสำรวจขุดเจาะปิโตรเลียม จ.บุรีรัมย์ เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2558 เวลาประมาณ 10.00 น. ขณะที่เขาอยู่ที่บ้าน ได้มีเจ้าหน้าที่ตำรวจโทรมาบอกเขาว่า จะมีทหารมาพบและรับตัวไปพูดคุย ให้เตรียมตัวไว้ ตอนนั้น เขาก็ไม่มั่นใจว่าทหารจะกักตัวเขาไว้นานหรือไม่ หลังจากนั้น ประมาณ 15 นาที มีทหาร 4 นาย เข้ามา แล้วควบคุมตัวเขาไปที่ สภ.เมืองบุรีรัมย์ ขณะนั้น ที่สถานีตำรวจมีนักข่าวอาชญากรรมอยู่ด้วย ธวัชชัยจึงได้ทำทีเป็นทักทายนักข่าว ก่อนจะถูกพาเข้าห้องสอบสวนซึ่งเป็นห้องกระจก เขาเห็นทหารยื่นกระดาษให้ตำรวจ แล้วพูดว่า มีนักข่าวเดี๋ยวภาพไม่ดี ให้ตำรวจถามและสอบตามเอกสารนี้ ธวัชชัยถูกทิ้งให้นั่งรออยู่ในห้องสอบสวนคนเดียวประมาณ 1 ชม. โดยเจ้าหน้าที่ไม่เปิดแอร์ให้
ต่อมา ตำรวจได้เข้ามาพาเขาไปที่บ้านพักตำรวจสันติบาล โดยทหารไม่ได้ตามไปด้วย สันติบาลได้เข้ามาสอบประวัติ และถามเกี่ยวกับการขุดเจาะปิโตรเลียมว่า หากมีการตั้งแท่นขุดเจาะและทำทางเข้าที่บ้านหนองตาดชาวบ้านจะต่อต้านหรือไม่มีกี่หมู่บ้าน กี่คน ที่จะต่อต้าน คนที่คัดค้านต้องการอะไร เรียกร้องอะไร แต่ละกลุ่มที่คัดค้านมีความเกี่ยวข้องกันยังไงทั้งประเทศ ได้เงินที่ไหนมาเคลื่อนไหว มีนักการเมืองหรือคนใหญ่คนโตอยู่เบื้องหลังหรือไม่ จากนั้นก็ถามเรื่องถึงรายการเปิดปม ของไทยพีบีเอส ซึ่งลงพื้นที่ถ่ายทำรายการ ผลกระทบหลังการระเบิดสำรวจปิโตรเลียมบุรีรัมย์ โดยขอให้ธวัชชัยส่งรูปภาพที่รายการถ่ายให้ แล้วกำชับว่า ถ้ามีช่องไหนรายการไหนมา ให้แจ้งเจ้าหน้าที่ล่วงหน้าด้วย เพื่อความปลอดภัย หลังการพูดคุย สันติบาลได้นำเอกสารเงื่อนไขมาให้เขาเซ็น โดยมีข้อความว่าจะไม่จัดการประชุม หรือถ้าจะประชุมจะแจ้งให้เจ้าหน้าที่สันติบาลทราบล่วงหน้า และจะไม่ขัดขวางบริษัทในการตั้งแท่นขุดเจาะปิโตรเลียม แต่เขาไม่ยอมเซ็น อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่ก็ปล่อยตัวเขากลับในเวลาประมาณ 15.00 น.
ธวัชชัยเล่าอีกว่า ตั้งแต่หลังรัฐประหาร ในการประชุมเวทีย่อยๆ ในหมู่บ้านที่คัดค้านไม่ยินยอมให้บริษัท ซ่านซี หยานฉาง ปิโตรเลียม เข้าการดำเนินสำรวจขุดเจาะปิโตรเลียม จะมีเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบมายืนรอบๆ หรือไม่ก็นั่งข้างในวงประชุมกับชาวบ้านตลอดการประชุม ทำให้ชาวบ้านรู้สึกเหมือนถูกคุกคาม และไม่สามารถพูดคุยกันได้สะดวก บางครั้งเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบก็ขับรถมาชะลอหรือจอดหน้าบ้านแกนนำ จนกระทั่งตั้งแต่เดือนตุลาคมมา ชาวบ้านก็ต้องงดจัดประชุม เนื่องจากรู้สึกถูกกดดัน
ด้านธวัชชัยเอง ซึ่งได้ลงพื้นที่สำรวจผลกระทบที่เกิดขึ้น หลังจากบริษัททำการสำรวจด้วยวิธีวัดคลื่นไหวสะเทือน 3 มิติ ที่ทำให้เกิดแรงสั่นไหวใต้ดินอย่างรุนแรง ส่งผลให้บ้านทรุด ร้าว ก็มีเจ้าหน้าที่ตำรวจมาพบที่บ้าน ครั้งแรก ซึ่งเขาจำช่วงเวลาไม่ได้แน่ชัด มาบอกไม่ให้ยุ่งกับการสำรวจขุดเจาะปิโตรเลียม ครั้งที่สอง เมื่อ 16 ก.ย. 57 เวลาประมาณ 20.00 น. เจ้าหน้าที่ตำรวจ 1 คันรถ ก็ไปหาเขาที่บ้าน โดยบอกเพียงว่านายสั่งให้มา ทั้งนี้ ในเวลาดังกล่าวมีการออกอากาศรายการ “เรื่องจริงยิ่งกว่าละคร” ตอน สู้เพื่อแผ่นดิน ซึ่งสัมภาษณ์ธวัชชัย และนำเสนอปัญหาจากการสำรวจขุดเจาะปิโตรเลียม
แต่การมานำตัวเขาไปสอบครั้งนี้แตกต่างไปจากครั้งก่อน เนื่องจากเป็นการมาควบคุมตัวโดยทหาร และการซักถามมีท่าทีเหมือนข่มขู่ไม่อยากให้เขาเคลื่อนไหวคัดค้านการขุดเจาะปิโตรเลียม นอกจากนี้ เขายังรู้สึกว่าที่บ้านของเขามีเครื่องดักฟังเนื่องจากเจ้าหน้าที่รู้แม้กระทั่งว่ามีน้องปวดท้อง ลำไส้อักเสบ เมื่อกลางดึกคืนวันก่อนที่เขาจะถูกนำตัวไปสอบ
หลังการถูกควบคุมตัวไปสอบ ธวัชชัยเปิดเผยว่า ตัวเขาเองไม่ได้รู้สึกกลัว แต่รู้สึกว่า ถูกจำกัดสิทธิ เสรีภาพ ทั้งที่สิ่งที่ตัวเองกำลังทำก็ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการเมือง เป็นการปกป้องชุมชน แต่สิ่งที่ห่วงคือ แกนนำชาวบ้านที่อยู่ในชุมชน เพราะไม่รู้ว่าทหารจะทำอะไรพวกเขานอกเหนือจากนี้อีกหรือไม่
สุดท้าย เขาอยากฝากถึงทหารหรือรัฐบาลให้จริงใจดูแลชาวบ้านที่กำลังทุกข์ยาก ช่วยรักษาผืนแผ่นดิน ส่งต่อสิ่งดีงามถึงลูกหลาน ประเทศของเรา แผ่นดินของเรา หากทำดีก็จะเป็นวีรกรรม ทำชั่วก็จะกลายเป็นเวรเป็นกรรม
หมายเหตุ โครงการเจาะหลุมปิโตรเลียม แปลงสำรวจบนบก หมายเลข L 31/50 ครอบคลุมพื้นที่จังหวัดบุรีรัมย์ มหาสารคาม ร้อยเอ็ด และสุรินทร์ มีบริษัท ซ่านซี เหยียนฉาง ปิโตรเลียม (กรุ๊ป) จำกัด เป็นผู้รับสัมปทาน ในปี 2557 บริษัทได้ทำการสำรวจธรณีฟิสิกส์ด้วยวิธีวัดคลื่นไหวสะเทือน 3 มิติ ในจังหวัดบุรีรัมย์ และมีชาวบ้านบางพื้นที่เคลื่อนไหวคัดค้านอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากหวั่นเกรงผลกระทบ ซึ่งได้เกิดขึ้นในพื้นที่ๆ บริษัทได้ทำการสำรวจไปแล้ว นอกจากนี้ยังเห็นว่า เป็นการละเมิดสิทธิชุมชน ปัจจุบัน บริษัทอยู่ในขั้นตอนหาพื้นที่ตั้งแท่นขุดเจาะ ประกอบกับมีการเคลื่อนไหวคัดค้านการขุดเจาะ แปลง L23/47 หลุมเจาะ DM-5 โดยชาวบ้านกลุ่มอนุรักษ์ธรรมชาติบ้านนามูล ต.ดูนสาด อ.กระนวน จ.ขอนแก่น จึงอาจเป็นสาเหตุให้ทหารเรียกธวัชชัย สุรัตน์ ไปเซ็นเงื่อนไขห้ามเคลื่อนไหวคัดค้านการตั้งแท่นขุดเจาะปิโตรเลียมของบริษัท ซ่านซีฯ